Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

To pojedynek prokuratora z obrońcą

Mariusz Kurzajczyk
Mariusz Kurzajczyk
Rozmowa z sędzią Ewą Głowacką-Andler, rzecznikiem Sądu Okręgowego w Kaliszu, o nowych rolach sędziego, prokuratora i obrońcy po reformie procesu karnego, która weszła w życie od 1 lipca

Od 1 lipca sąd nie prowadzi własnego dochodzenia, lecz rozstrzyga, kto ma więcej argumentów - prokurator czy obrońca. Czy to oznacza, że w stosowaniu prawa zbliżamy się do modelu amerykańskiego?
- Nie, absolutnie nie. To są duże zmiany, ale nie jest to model amerykański. Różnic jest zbyt wiele, a najbardziej widoczna to chociażby to, że nie mamy ławy przysięgłych. Ta zmiana kodeksu postępowania karnego ma według ustawodawcy ma przyspieszyć przebieg procesów.

Jaką rolę w tej sytuacji ma pełnić sędzia?
- Nie jest już ani obrońcą, ani oskarżycielem, ale jest arbitrem. Dostaje materiał i na podstawie obowiązujących przepisów musi wydać wyrok. To prokurator i obrońca muszą przedstawić i udowodnić swoje racje.

A więc w zasadniczy sposób zmieniła się rola sędziego, który wcześniej odgrywał główną rolę na sali sądowej, pytał i badał?
- Sędzia prowadził proces i przeprowadzał postępowanie dowodowe. Teraz orzeka na podstawie tego, co ma, co przedstawią mu prokurator i obrońca. Oczywiście są dowody, które musi przeprowadzić z urzędu, na przykład opinię psychiatryczną. Ciężar przeprowadzenia dowodu spoczywa obecnie na stronie, która zgłosiła ten dowód. Teraz to nie sędzia pyta świadka, ale prokurator i adwokat.

Czyli obecnie adwokat i prokurator mają większe pole do popisu niż dotychczas? To od ich postawy, pomysłowości, dociekliwości, inteligencji zależą losy sprawy?
- To oni muszą wykazać większą inicjatywę.

Nowelizacja procedury zakłada także inną znaną nam z filmów procedurę, czyli porozumienie oskarżonego z prokuratorem, przedkładane do akceptacji sądu. Czy w ten sposób uda się przyspieszyć "przeciętny proces"?
- Porozumienie można było już wcześniej zawierać, ale zwiększył się katalog spraw, w których strony mogą do niego dojść. Jeśli tak się stanie, to w oczywisty sposób wpłynie pozytywnie na szybkość postępowania. Myślę, że z czasem coraz więcej spraw, które są oczywiste, kończyć się będzie dobrowolnym poddaniem karze.

Nowością jest także rezygnacja z odczytywania na rozprawie protokołów np. z przesłuchań świadków w śledztwie, co ma skrócić rozprawy.
- Protokoły nadal są odczytywane, a czynią to strony. Zmiana polega na tym, że prokurator nie odczytuje aktu oskarżenia w całości, a tylko zwięźle przedstawia zarzuty. Wcześniej bywało, że odczytywanie trwało kilka godzin, a nawet dni.

Czy są jeszcze jakieś inne, ważne zmiany?
Zmian jest bardzo dużo, między innymi oskarżony ma prawo do obrony, a nie obowiązek. To samo dotyczy uczestniczenia w rozprawie. Oskarżony otrzymuje zawiadomienie, ale jak nie chce, nie musi w niej brać udziału. Na jego wniosek jest doprowadzany do sądu. Nie można już zarzucać sądowi, że czegoś nie przeprowadził, jeśli strony tego nie zgłosiły.

Przed kilkoma dniami dzięki nowym procedurom wręcz błyskawicznie zakończył się w Poznaniu proces przemytnika narkotyków, który dobrowolnie poddał się karze. Czy to oznacza, że rewolucja w procesie się powiodła?
- Jeżeli będzie dochodzić do consensusu prokuratora z oskarżonym, sprawa odbywać się będzie w sposób bardziej skondensowany, to tak. Myślę, że każda reforma potrzebuje czasu, aby ją wdrożyć, żeby wszystko się w praktyce sprawdziło.

Czy te zmiany podobają się sędziom?
- To nie chodzi o to, czy nam się podoba, ale czy ma to wpływ na jakość i szybkość postępowania i czy uprości pracę sędziom. Zmiany nastąpiły w krótkim czasie, a są globalne. Na pewno sędziowie muszą się do nowej sytuacji przyzwyczaić. Sędziowie mają odpowiednie doświadczenie i są szkoleni w kwestii wprowadzonych zmian, więc na pewno sobie poradzą.

ZiemiaKaliska.com.pl Dołącz do naszej społeczności na Facebooku!

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski